ଓଡ଼ିଶା ତାଙ୍କ ହସ୍ତଶିଳ୍ପ ପାଇଁ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଯାହା ତାଙ୍କ କାରିଗରମାନଙ୍କ ଦକ୍ଷତା ଏବଂ ସୃଜନଶୀଳତା ପ୍ରଦର୍ଶନ କରେ | ତାଙ୍କର ପିତ୍ତଳ କାର୍ଯ୍ୟ, ରୂପା କାର୍ଯ୍ୟ, ଟେରାକୋଟା କଳା ବସ୍ତୁ, ଏବଂ ଆପ୍ଲିକ୍ କାର୍ଯ୍ୟ କଳାତ୍ମକ ଉତ୍କର୍ଷର ଅନନ୍ୟ ଉଦାହରଣ |

ପିତ୍ତଳ ଏବଂ ବେଲ ଧାତୁ ସାମଗ୍ରୀ

ପିତ୍ତଳ ଏବଂ ବେଲମେଟାଲ୍ ବାସନ, ପିତ୍ତଳ ଚାନ୍ଦ ଏବଂ ହାଣ୍ଡି ଉପରେ ସୂକ୍ଷ୍ମ ଖୋଦନ ଓଡ଼ିଶା କଳାର ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଦିଗ | ଧାତୁରେ ନିର୍ମିତ କଳାକୃତି, ବିଶେଷକରି ପିତ୍ତଳ, ଓଡିଶାର ଘରେ ଗର୍ବର ସ୍ଥାନ ପାଇଥାଏ | ଦେବତାମାନଙ୍କର ପୂଜା ସମୟରେ ସୁନ୍ଦର ଦୀପ ଏବଂ ଦୀପ-ଷ୍ଟାଣ୍ଡ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ | ପିତ୍ତଳରୁ ନିର୍ମିତ ଚାଉଳ ମାପିବା ପାତ୍ରଗୁଡିକ ଅନେକ ଘରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ | କାରିଗରମାନେ ମଧ୍ୟ ପିତ୍ତଳରୁ ହାତୀ ଏବଂ ଘୋଡା ତିଆରି କରି ଜଟିଳ ଡିଜାଇନ୍ରେ ସଜାନ୍ତି | ବେଟେଲ-ଚେୟାର ପାଇଁ ପିତ୍ତଳର ପାତ୍ରଗୁଡ଼ିକ ଉଭୟ ଉପଯୋଗୀ ଏବଂ ଅଳଙ୍କାର ପାଇଁ ଡିଜାଇନ୍ ହୋଇଛି | ପିତ୍ତଳ ଏବଂ ଘଣ୍ଟି ଧାତୁରେ ନିର୍ମିତ ଘରୋଇ ସାମଗ୍ରୀ ଏବଂ ବାସନଗୁଡିକ ଅଛି ଏବଂ ସେଗୁଡ଼ିକ ବିଭିନ୍ନ ଆକୃତି ଏବଂ ଆକାରର | ଓଡିଶାର ପିତ୍ତଳ ସାମଗ୍ରୀ କାରିଗରମାନଙ୍କର ଉଚ୍ଚ କାରୁକାର୍ଯ୍ୟ ଏବଂ ନୂତନତ୍ୱ ପାଇଁ ସେମାନଙ୍କର ଚମତ୍କାରତାକୁ ପ୍ରକାଶ କରିଥାଏ |

ସିଲଭର ୱେୟାର ଏବଂ ଫିଲିଗ୍ରି କାମ

ଓଡ଼ିଶାର ସିଲଭରୱେର୍ ବହୁତ ଜଣାଶୁଣା | ତାଙ୍କର ଫିଲିଗ୍ରି କାର୍ଯ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ଭାରତର ଅନ୍ୟ କ in ଣସି ସ୍ଥାନରେ କ୍ୱଚିତ୍ ଦେଖାଯାଉଥିବା କଳାତ୍ମକ ଉତ୍କର୍ଷର ଅନନ୍ୟ ଉଦାହରଣ | ରୂପା ତାରଗୁଡ଼ିକ, ଅତ୍ୟନ୍ତ ସୂକ୍ଷ୍ମ, ଜଟିଳ ଡିଜାଇନ୍ରେ ଆକୃତିର | ପଶୁ ଏବଂ ପକ୍ଷୀମାନଙ୍କର ଫର୍ମ, ଭର୍ମିଲିୟନ୍ ରିସେପ୍ଟେକଲ୍ ପରି ଦୈନିକ ବ୍ୟବହାରର ପ୍ରବନ୍ଧଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟ ରୂପା ତାରରେ ନିର୍ମିତ - ଫିଲିଗ୍ରି ଅଳଙ୍କାର, ବିଶେଷତ ବ୍ରୋଚ୍ ଏବଂ କାନଫୁଲ ଭାରତୀୟ ମହିଳାମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବହୁତ ଲୋକପ୍ରିୟ | ସିଲିଗ୍ରି କାମ ପାଇଁ କଟକ ବିଶ୍ୱ ପ୍ରସିଦ୍ଧ | ମହାଭାରତର ଦୃଶ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ବେଳେବେଳେ ରୂପା ରେ ଚିତ୍ରିତ ହୋଇଥାଏ ବିଶେଷ ଆଗ୍ରହରେ ରୂପା ଦ୍ୱାରା ନିର୍ମିତ ଭଗବାନ କୃଷ୍ଣଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପରିଚାଳିତ ଅର୍ଜୁନ ରଥ | ଜଣେ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ଲାଗେ ଯେ ରଥ ଚକଗୁଡିକର ମିନିଟ୍ ସବିଶେଷ କାର୍ଯ୍ୟ ସହିତ କ ill ଶଳ ଦେଖ | ରଥର ସୌ ନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ, ଘୋଡାମାନଙ୍କର ଗର୍ବିତ ଆଭିମୁଖ୍ୟ ଏବଂ ସତ୍ୟ-ହାଇ-ଆକୃତି, ସମସ୍ତେ ରୂପା କଳା ପ୍ରଭାବର ଅତ୍ୟଧିକ ମହିମା ପାଇଁ ସହଯୋଗ କରନ୍ତି |

ଟେରାକୋଟା ଏବଂ କୁମ୍ଭାର

ଓଡ଼ିଶାର କୁମ୍ଭକାରମାନେ ବିଭିନ୍ନ ଧାର୍ମିକ ଏବଂ ସାମାଜିକ କାର୍ଯ୍ୟରେ ବ୍ୟବହୃତ ହେବାକୁ ମାଟିପାତ୍ର ତିଆରି କରନ୍ତି | ସେଗୁଡିକ ବିଭିନ୍ନ ଆକୃତି ଏବଂ ଆକାରରେ ନିର୍ମିତ ଏବଂ ମାଛ ଏବଂ ଫୁଲର ମୋଟିଫ୍ ଏବଂ ଜ୍ୟାମିତିକ ଡିଜାଇନ୍ ସହିତ ସୁସଜ୍ଜିତ | ଧାର୍ମିକ ସମୟରେ ସ୍ଥାନୀୟ ଚାହିଦା ପୂରଣ କରିବା ପାଇଁ ଟେରାକୋଟା ରେ ଘୋଡା ଏବଂ ହାତୀ ତିଆରି କରାଯାଏ | ରୋଗ ଏବଂ ବିପଦରୁ ରକ୍ଷା ପାଇବା ପାଇଁ ଏମାନଙ୍କୁ ଗ୍ରାମ-ଦେବୀ (ଗ୍ରାମ-ଦେବତା) କୁ ଦିଆଯାଏ | ଆକାରରେ ସେମାନେ ଛଅ ଇଞ୍ଚରୁ ତିନି ଫୁଟ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ | କୁମ୍ଭାର ମାଟି ଖେଳନା ଏବଂ ମଣିଷର ସରଳ ଏବଂ ଆକର୍ଷଣୀୟ ଚିତ୍ର ମଧ୍ୟ ତିଆରି କରେ | ସେମାନେ ବାସ୍ତବ ଜୀବନ ଜୀବମାନଙ୍କର ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକ ବିଶିଷ୍ଟ୍ୟଗୁଡିକ ଧରିଥାନ୍ତି | ଓଡ଼ିଶାର ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ୟାନରେ ଟେରାକୋଟା ଖେଳନା ତିଆରି କରାଯାଏ | ଖେଳନାଗୁଡିକ ଡିଜାଇନ୍ରେ ସରଳ ଏବଂ ସେମାନେ ଉତ୍ପାଦିତ ସ୍ଥାନର ଗୁଣ ବହନ କରନ୍ତି |

ସୁବର୍ଣ୍ଣ ଘାସ ଏବଂ କେନ୍ କାମ କରେ

ଟୋକେଇ, ହାତ ପ୍ରଶଂସକ ଏବଂ ଟେବୁଲ୍ ମ୍ୟାଟ୍ ମହିଳା ଲୋକମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ସୁବର୍ଣ୍ଣ ଘାସରୁ ବୁଣା ହୋଇଛି | ଫ୍ଲୋର-ମ୍ୟାଟ୍ ଗୁଡିକ ମଧ୍ୟ ସୁବର୍ଣ୍ଣ ଘାସରୁ ବୁଣାଯାଏ ଯାହା ଏକ ସ୍ଥାନୀୟ ଉତ୍ପାଦ ଅଟେ, ଆଜି ଏହି ସାମଗ୍ରୀର ଚାହିଦା ବଢିଛି ଏବଂ ଏହା ସେମାନଙ୍କର ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ, ଉପଯୋଗିତା ଏବଂ ସ୍ଥାୟୀ ଗୁଣର ପ୍ରମାଣ କରେ | ଟୋକେଇ ଏବଂ ଅନେକ ଆସବାବପତ୍ର ବୁଣିବା ପାଇଁ କେନ୍ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ |

ପ୍ରୟୋଗ କାର୍ଯ୍ୟ

ପିପଲିରେ ଟେଲର୍ମାନେ ଆପ୍ଲିକ୍ କାର୍ଯ୍ୟଗୁଡିକ ଏକଜେକ୍ୟୁଟ୍ କରନ୍ତି, ଯାହା ବହୁତ ଚାହିଦା | ପର୍ବପର୍ବାଣିରେ ବ୍ୟବହାର ପାଇଁ ଆପ୍ଲିକ୍ କାର୍ଯ୍ୟର ବିଶାଳ ଆକାରର ଛତା ଉତ୍ପାଦିତ ହୁଏ | ବିସ୍ତାରିତ ଲନରେ ବଗିଚା ଛତା ଭାବରେ ମଧ୍ୟ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ, ସେମାନେ ଯେ କୌଣସି ସମାବେଶକୁ ଅନୁଗ୍ରହ ଏବଂ ରଙ୍ଗ ଋଣ ଦିଅନ୍ତି | ହୃଦୟ ଆକୃତିର ପ୍ରଶଂସକ, ବଡ ଏବଂ ସ୍ମା କ୍ୟୋପି ଏବଂ କାନ୍ଥ ଝୁଲିବା ମଧ୍ୟ ଆପ୍ଲିକ୍ କାମରୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ | ଟେଲର୍ମାନେ ପ୍ରାଣୀ, ପକ୍ଷୀ, ଫୁଲର ଚିତ୍ର ଏବଂ ଜ୍ୟାମିତିକ ଆକୃତିର ସମୃଦ୍ଧ ରଙ୍ଗର କପଡ଼ାରୁ କାଟି ଦିଅନ୍ତି ଏବଂ ଏଗୁଡିକ ଅନ୍ୟ ଏକ କପଡା ଉପରେ ସମାନ୍ତରାଳ ଭାବରେ ସଜାଯାଇ ଏକ ଆଖିଦୃଶିଆ ଡିଜାଇନ୍ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବା ପାଇଁ ସିଲେଇ କରାଯାଏ | ହଳଦିଆ, ଧଳା, ସବୁଜ, ନୀଳ, ନାଲି ଏବଂ କଳା ରଙ୍ଗର ସମୃଦ୍ଧ ସ୍ପ୍ଲାସ୍ ଦର୍ଶକଙ୍କ ଆଖିକୁ ଚମକାଇଥାଏ ଏବଂ ଉତ୍ସବର ମନୋବଳ ସ୍ଥିର କରିଥାଏ | ବିଭିନ୍ନ ଆକୃତି ଏବଂ ଆକାରର ବ୍ୟାଗଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟ ଆପ୍ଲିକ୍ ମୋଟିଫ୍ ସହିତ ତିଆରି | ଧାର୍ମିକ ଶୋଭାଯାତ୍ରାରେ ରଙ୍ଗ ଦେବା ପାଇଁ ଆପଲିକ୍ ଚାରିସ୍ (ଛତା) ଏବଂ “ତରସା” (ହୃଦୟ ଆକୃତିର କାଠ ଗଠନଗୁଡ଼ିକ ଆପ୍ଲିକ୍ କାର୍ଯ୍ୟରେ ଆଚ୍ଛାଦିତ ଏବଂ ପିକ୍ ଉପରେ ସମର୍ଥିତ) ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ | ବଡ଼ ଆପ୍ଲିକ୍ କାନୋପି ବିବାହ ଉତ୍ସବର ଏକ ଅବିଚ୍ଛେଦ୍ୟ ଅଙ୍ଗ | ମନ୍ଦିରଗୁଡିକରେ, କାଦୁଅଗୁଡିକ ଦେବତାମାନଙ୍କ ଉପରେ ଝୁଲାଯାଇଥାଏ ଯାହା ସେମାନଙ୍କୁ ମଇଳା ପଡ଼ିବା ଠାରୁ ରକ୍ଷା କରିଥାଏ |

ଶୃଙ୍ଗ କାର୍ଯ୍ୟ

ଓଡିଶାରେ ଏପରି କାରିଗର ଅଛନ୍ତି ଯେଉଁମାନେ ଗୋରୁର ଶିଙ୍ଗରୁ କମ୍ବି, ଫୁଲ ଭେଜ୍ ଏବଂ କଲମ ଷ୍ଟାଣ୍ଡ ପରି ଦୈନିକ ବ୍ୟବହାରର ପ୍ରବନ୍ଧ ଯୋଗାଇବାରେ ଚତୁର ଅଟନ୍ତି | ଶିଙ୍ଗଟି ସୁଗମ ହୋଇ ପଲିସ୍ ହୋଇଛି, ଏବଂ ତା’ପରେ ବିଭିନ୍ନ କରମ୍ସରେ ଆକୃତିର | ଶୃଙ୍ଗରେ ନିର୍ମିତ କ୍ରେନ୍, ଲବଷ୍ଟର, ବିଛା ଏବଂ ପକ୍ଷୀମାନେ ଏକ ସୁନ୍ଦରତାରେ ସମାପ୍ତ | ସେମାନଙ୍କର ଭୂପୃଷ୍ଠ ଏକ ଗାଢା ସୋବର ଫିଙ୍ଗିଦିଏ ଏବଂ ସମସ୍ତ କଳା ପ୍ରେମୀଙ୍କ ଦୃଷ୍ଟି ଆକର୍ଷଣ କରେ |

ଶାଢ଼ୀ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କପଡା

ବୋଧହୁଏ ଓଡ଼ିଶାର ହସ୍ତତନ୍ତର ସବୁଠାରୁ ଲୋକପ୍ରିୟ ଆଇଟମ୍ ହ୍ୟାଣ୍ଡଲୁମ୍ ସାରୀ ପ୍ରଦାନ କରେ | ସାସ୍କେସ୍ ପ୍ରତ୍ୟେକ ସ୍ୱାଦ ଏବଂ ପକେଟକୁ ଅନୁକୂଳ କରିବା ପାଇଁ ବିଭିନ୍ନ ଡିଜାଇନ୍ ଏବଂ ରଙ୍ଗରେ ଆସିଥାଏ | ସାଧାରଣତ ସମ୍ବଲପୁର ଜିଲ୍ଲାର ଗ୍ରାମବାସୀମାନେ ଘରୋଇ କିମ୍ବା କର୍ପୋରେଟ୍ ସେକ୍ଟରରେ ଲୁମ୍ ଉପରେ ସାରି ବୁଣନ୍ତି | ସମ୍ବଲପୁରୀ ସୂତା ସାରିର ଏକ ସୁଗମ ସମାପ୍ତି ଏବଂ ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ମୂଳ ସୀମା ଏବଂ ପାଲୁ ଅଛି | ମାଛ, ଶଙ୍ଖ ସେଲ ଏବଂ ଫୁଲର ମୋଟିଫ୍ କପଡ଼ାରେ ବୁଣା ହୋଇଛି | ବେଳେବେଳେ ସୀମା ଏବଂ ପାଲୁକୁ ସଜାଇବା ପାଇଁ ପଶୁ ମୋଟିଫ୍ ମଧ୍ୟ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ | ସ୍ଥାନୀୟ କଞ୍ଚାମାଲରୁ ଗ୍ରାମ କାରିଗରମାନେ ରେଶମ ସାନ୍ସ ମଧ୍ୟ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରନ୍ତି | ଖଣ୍ଡୁଆ ପାଟା ସାରିଗୁଡିକର ବିସ୍ତୃତ ଡିଜାଇନ୍ ଏବଂ ଏକ ଚମକ ଅଛି ଯାହା ଆକର୍ଷଣୀୟ | ବାପ୍ଟା ସାରିରେ ସୂତା ଏବଂ ରେଶମ ସୂତା ଅଛି | ବର୍ହମ୍ପୋରି ପାଟା ସାରିକୁ ଓଡ଼ିଆ ଏବଂ ଆଧୁନିକ ମହିଳାମାନେ ପିନ୍ଧନ୍ତି | ସାରିଗୁଡିକ ଯେଉଁଠାରେ ଉତ୍ପାଦିତ ହୁଏ, ବ୍ୟବହୃତ କଙ୍କାଳର ଗୁଣ ଏବଂ ସେଥିରେ ବୁଣା ହୋଇଥିବା ଡିଜାଇନ୍ଗୁଡ଼ିକର ପ୍ରକୃତି ନାମରେ ନାମିତ | ହାତ ବୁଣା ବେଡସିଟ୍, ବେଡ୍ କଭର, ଟେବୁଲ୍ କପଡା, ପରଦା ଏବଂ ଓଡ଼ିଶାର ପୋଷାକ ସାମଗ୍ରୀ ସମଗ୍ର ଦେଶରେ ସମାନ |

ପଥର ଏବଂ କାଠ ଖୋଦନ

ପଥର ଖୋଦନ ହେଉଛି ଓଡିଶାର ଏକ ପୁରୁଣା ଶିଳ୍ପ। କାରିଗରମାନଙ୍କ ବଂଶଧର ଯେଉଁମାନେ ଏକଦା ମନ୍ଦିର ଭବନରେ ଉତ୍କର୍ଷର ଚମତ୍କାର ଉଚ୍ଚତାକୁ ମାପଚୁପ କରିଥିଲେ, ସେମାନେ ପଥର ଖୋଦନ କରିବାର ବଂଶାନୁକ୍ରମିକ ଶିଳ୍ପ ମାଧ୍ୟମରେ ମୂର୍ତ୍ତି ପରମ୍ପରାକୁ ଜୀବନ୍ତ ରଖିଛନ୍ତି | ଖୋଦିତ ଦ୍ରବ୍ୟରେ ମନ୍ଦିରର ପ୍ରତିକୃତି, ଦେବତା ଏବଂ ଦେବୀଙ୍କ ପ୍ରତିମୂର୍ତ୍ତି, କୋଣାର୍କ ଚକ ଏବଂ ଘୋଡା, ଏବଂ ଅଳସ କନ୍ୟା (ସାଧୁ ଝିଅ) ସାଲାଭଞ୍ଜିକା (ସାଲ ଶାଖା ଉପରେ ଝୁଲୁଥିବା ମହିଳା), ସୁରସୁଣ୍ଡାରୀ (ସ୍ୱର୍ଗୀୟ ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ), ଲେଖିକା ( ଲେଡି ଏକ ଚିଠି ଲେଖିବା), ଇତ୍ୟାଦି ଯାହା ଘର ସାଜସଜ୍ଜାର ଲୋକପ୍ରିୟ ଆଇଟମ୍ | ଓଡିଶାର କାଠ ଖୋଦନ ପ୍ରାୟ ସମାନ ଭାବରେ ଲୋକପ୍ରିୟ | ସେମାନେ ଅନ୍ୟ ରାଜ୍ୟଗୁଡିକର କଳାକୃତିଠାରୁ ଭିନ୍ନ ଅଟନ୍ତି ଯେପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେମାନେ ସାଧା ଏବଂ ଚମତ୍କାର ପଲିସ୍ ସହିତ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ଅଟନ୍ତି ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ଉପରେ କୌଣସି ରଙ୍ଗ କିମ୍ବା ଆବରଣ ବିନା ଲେକ୍ କାମ କରନ୍ତି | ପାର୍ଟ ଓଡିଶାରେ ଅନେକ ହସ୍ତତନ୍ତ ସାମଗ୍ରୀ ଅଛି ଯେପରିକି କାଗଜ ମାଞ୍ଚ, ସୋଲା ପିଥ୍ କାମ, ଲଙ୍କ | କାର୍ଯ୍ୟ, ଜାରୀ କାମ, ଗ୍ଲାସ୍ ବିଡି, କପଡା ଗାର୍ଲେଣ୍ଡ୍, କ୍ୟାମ୍ପୋର ଗାର୍ଲେଣ୍ଡ, ଜଟ କାର୍ପେଟ, ରଶ୍ ସାଥୀ, ଏବଂ ସର୍ବୋପରି, ପୁରୀ ଏବଂ ଗୋପାଳପୁରରେ ସମୁଦ୍ର ସେଲ କାର୍ଯ୍ୟ |